Basur Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi – IDEA Klinik
Anal fissür diğer adıyla makatta çatlak hastalığı (halk arasında yırtık ta denmektedir) olarak bilinen hastalık öncelikle kremlerle iyileştirilmeye çalışılmalıdır. Doğru kremlerin doğru şekilde kullanılması halinde tedavide başarı oranı %40’lara kadar çıkabilmektedir. Tabi kullanılacak ilaç kadar kabızlığın engellenmesi de başarı oranında önemlidir, kabızlık mutlaka engellenmelidir.
Anal Fissür Kremleri Kaça Ayrılır
İki farklı etki gösteren üç grup krem vardır
1- Bölgesel olarak uyuşturup dışkılamanın daha az acılı olmasını sağlayan merhemler
2- Dışkılama sonrası makatta oluşan kas krampını azaltarak yaranın iyileşmesini sağlayanlar
3- Bu iki etkiyi tek kremle gösteren ilaçlar, bu ilaçla iki ilaç yerine tek ilaç kullanılır
Makat Çatlağı Kremi İsimleri
Sıklıkla eczacı önerisi veya bu konuda fazla birikimi olmayan doktor önerisiyle basur ilaçları (çoğunlukla fitil yazılır oysa fissür için üretilen fitil yoktur) kullanılmaktadır, oysa aynı bölgede olmasına rağmen basurdan çok farklı bir hastalıktır ve tedavisi de çok farklıdır. Basur için onlarca ilaç varken anal fissür için toplam üç ilaç üretilmektedir.
Bölgesel Olarak Uyuşturanlar
Anestol Pomad
Yağlı bir yapısı vardır, yağlı yapısı sayesinde anüste yumuşama sağlar ama asıl etkisi içeriğindeki bölgesel uyuşturucu etkisiyle çatlaktan kaynaklanan acıyı azaltır ve hasta daha rahat dışkılar. Anestol dışkılamadan birkaç dakika önce uygulanır.
Kas gevşeticiler
Rectoderm Merhem
Benzeri olan Rectogesic Türkiye’ye artık ithal edilmemektedir. Nitrogliserin adlı maddeyi içerir. Tek etkisi anüsteki kas krampını çözer yani kasları gevşetir. Kasların gevşemesi dışkılama sonrası saatlerce devam eden ağrıyı azaltır ama daha da önemlisi kasların gevşemesi sayesinde yara iyileşmeye başlar. Dayanılmaz baş ağrısı ve tansiyon düşüklüğü yan etkileri vardır.
Anrekta Merhem
Rectoderm ila aynı maddeyi aynı oranda içerir, bilgiler aynıdır. Etkileri ve yan etkileri benzerdir.
Rctogesic Jel
İthal bir ilaçtı artık ithal edilmemektedir, içeriği etkisi Anrecta gibidir.
Hem uyuşturma hem de kas gevşetici etki yapanlar
Anuflex Krem
Tamamı bitkisel aktiflerden oluşmuş yani bitkisel bir ilaçtır, içeriğindeki bitkisel aktifler hem uyuşturma hem de kas gevşetici etkilere sahiptir bu sayede tek ilaçla tedavi mümkün olmaktadır. Bu etkileri yanı sıra yara iyileşmesini hızlandırıcı, ödem azaltıcı etkileri de daha yüksek oranda cevap almayı sağlar. Önemsenecek düzeyde yan etkisi yoktur.
Makat Çatlağı Kremleri Nasıl Kullanılır?
Dışkılama öncesi 3 dakika can yakmayacak kadar sıcak suyun içine oturulur. Kalkıp bolca anestol sürülür, uyuşması için 3 dakika beklenir ve sonrası dışkılanır. Böylece daha az acılı bir dışkılama olur ki bu acı azlığı kaslardaki kasılmayı azaltır. İhtiyaç giderildikten sonra yeniden sıcak suya oturulur. Kalkıp rectoderm merhem sürülür.
Uyuşturucu ilaç çok fazla kullanılabilir ancak rectoderm serçe parmağın son boğumunun yarısı kadar kullanılmalıdır. Çünkü baş ağrısı ve tansiyon düşürme gibi yan etkileri vardır. Bu tür yan etki yaşanırsa miktar daha da azaltılmalı, yan etkiler devam ederse her uygulamada yarıya düşürülmelidir.
Anuflex iki etkiyi birlikte gösterdiği için tuvaletten önce ve sonra nohut kadar uygulanır. Ilık su oturma banyosu diğerleri gibidir.
Ilık suya oturacak pozisyon yoksa (iş yerinde olmak, misafirlik gibi) ılık su uygulanması pas geçilebilir.
Tedavinin süresi iki hafta kadar olmalıdır. İki haftada düzeldiyse ilaçlara devam etmeye gerek yoktur, düzelmediyse müzminleşmiş demektir ki bu durumda botox enjeksiyonu veya ameliyat planlanmalıdır.
Birçok klinikte botox yapıyoruz diyerek ilaçtan tasarruf etmek için 40-50 ünite yapılmaktadır oysa bu dozlarda başarısı çok düşüktür. İdeal doz 100 ünitedir ve doktordan 100 ünite yapması istenmelidir. Ameliyat son çare olarak düşünülmelidir.
Sıcak suyun en büyük etkisi kaslarda gevşeme sağlamasıdır. Yukarıda bahsedildiği gibi tüm bu tedavi süresince kabızlık kesinlikle engellenmelidir yoksa uygulamaların etkisi yetersiz kalır.
Referanslar:
1- https://www.ideatip.net/kremle-makat-catlagi-tedavisi
2- https://www.makatcatlagi.net/makat-catlagi-kremleri
Merhabalar, ben Op. Dr. Canan ERDEM, 1967 doğumluyum 1984 yılında Etiler Anadolu Lisesinden mezun olduktan sonra Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ne girdim ve 1990 yılında mezun oldum. 1991 yılında Erzurum’da mecburi hizmetimi tamamlayarak 2000 yılında Kartal Eğitim Araştırma Hastanesinde Genel Cerrahi Uzmanlığı İhtisasımı tamamladım.